Zondag 8 november brengen de solisten van

het operahuis van Radio Centraal de première

van ‘De krankzinnige Tempelier’, een

barokopera in 10 scènes en x-aantal bedrijven.

Nogal ongebruikelijk. Radio Centraal trok met

een container vol vragen naar bedenker en

librettist J.A De Ceulaer, ook wel de ‘Schikaneder’ van

deze tijd genoemd en niet enkel vanwege de

gemeenschappelijke voornaam (Johan(n),

red.).

RC: U wordt wel eens de Schikaneder van deze tijd

genoemd, een hele eer mag ik aannemen?

J.A.D.C.: Eerlijk? Ik voel me niet aangesproken, Die

Zauberflöte, zowel het libretto van Schikaneder als de

muziek van Mozart zijn interessant als je de opgang

van de populaire, achterlijke cultuur bestudeert, zelfs

wat het technische aspect van theater betreft is Die

Zauberflöte niet van importantie. Mozart is op z’n best

als confiserie, ken je de Mozartkugeln? Maar Ben Hur

en Michael Schumacher vergelijken we toch ook niet?

Trouwens, was Schikaneder geen homootje? De

comparaison tussen Schikaneder en mezelf gaat niet

op.

RC: Maar een barokopera in 2020?

J.A.D.C: Geen enkel genre is tijdsgebonden, Griekse

tragedies spelen zich nog steeds en actueel wereldwijd

af, niet noodzakelijk met pederasten. De term barok is

afkomstig van het Spaanse ‘barueco’, een

onregelmatig gevormde parel, de niet-symmetrische

pareloesterschelp. Je kan dat pejoratief interpreteren,

maar dat is hoogmoedig, niks of niemand is perfect.

Dat is de essentie van mijn barok.

RC: Probeerde je die voornoemde toetsing met

Schikaneder van je af te werpen door een barokopera

te schrijven? Per slot van rekening schreef

Schikaneder libretti voor klassieke opera? Is ‘De

krankzinnige Tempelier’ m.a.w. een manier om meer

J.A De Ceulaer en minder de reïncarnatie van

Schikaneder te zijn, je te bevrijden van Schikaneder,

door Schikaneder alsnog voor te zijn in de tijd?

J.A.D.C: U heeft een Schikaneder idee-fixe?

Schikaneder interesseert me niet, zelfs wanneer

Schikaneder een frituursaus zou zijn, interesseert

Schikaneder me niet, want frituursausen interesseren

me niet. Ik heb voor het barokidioom gekozen

vanwege de recitar cantando, na het fiasco van het

hoorspel ‘De Krankzinnige Tempelier’ was ik

neerslachtig. Toen bestond de cast voornamelijk uit

acteurs die denken dat ‘begrijpend lezen’ één van de

zeven dwergen is. Na die afgang, heb ik mezelf

beloofd dat recht te zetten, hoe dan ook.

RC: Ricator contendo?

J.A.D.C: Recitar cantando, zangerig spreken. Eigenlijk

is de tekst de basis, de tekst moet dus verstaanbaar

zijn, wat bij latere opera’s niet meer het geval is, maar

de solisten mogen er versieringen en franjes bij

aanbrengen, dus de tekst wordt herleid tot materie.

RC: Is dat niet wat tegensprakerig?

J.A.D.C: Niet in de wereld van de ‘Barueco’. De tekst

wordt bezit van de solisten, eventueel het koor. Maar

een chorus kon nu niet, ballet ook niet. Zo is het

‘obscene orgieballet in de blokhut’ weggevallen.

Jammer, want daar had volk naar komen kijken, wat

nu niet mogelijk is. Bref, de solisten van de opera van

Radio Centraal hebben geweldig veel talent en ze zijn

aantrekkelijk, dus ik kijk uit naar een prachtige

voorstelling en na de crisis gaan we naar Avignon,

naar het festival, niet de pont, al zullen we die wel

bezichtigen, alsook het Tavel museum, belangrijk voor

de groepssfeer.

RC: Apropos, is de solist die de Tempelier brengt, het

titelpersonage, niet ietwat echt te…?

J.A.D.C: Krankzinnig bedoelt u? Vraag het hem. U

bent verzekerd, mag ik aannemen?

Libretto J.A. De Ceulaer

Solisten: Annelies Van Opstal, Silver Sindy, Leen Nicolas

Gert Buscops, Luther Vanhoof, Daniel Renders

Techniek: Peter Steenhoudt

Musik: Franz Liszt, Vivaldi, Marian Müller