15/04/2004
Manifestatie tegen dreigende softwarepatenten in Europa
Een manifestatie tegen softwarepatenten in Europa bracht een 500-tal mensen uit heel Europa op straat in Brussel. Beginnend op een plein in de buurt van het Europees parlement (het Luxemburgplein was te dicht bij het parlementsgebouw en mocht uit veiligheidsmaatregel niet als verzamelpunt voor de betoging gebruikt worden), werd een traject door de buurt afgelegd, dat eindigde in het vormen van een menselijke ketting. De gele t-shirts vormden een lange rij op het voetpad in de buurt van het Europees parlement. Er werden honderden gele balons met "No Software Patents" opgelaten.
Spandoeken en t-shirts bevatten allerlei slogans en cartoons om aan te tonen wat de betogers als gevaren zien van het invoeren van softwarepatenten in Europa. De massa bestond zowel uit vrije softwareprogrammeurs als uit professionele programmeurs die voor commermerciele softwarebedrijven werken, meestal KMO's (Europese schaal). De eersten zien vooral gevaar in het onmogelijk maken van uitwisseling van gegevens tussen computerprogramma's en systemen.
De laatsten vrezen de concurrentievervalsing door inzet van patenten om vernieuwende bedrijven uit te markt te houden en dure juridische procedures als gevolg van het invoeren van patenten op software, en vinden dat het "copyright" nu software perfect beschermt.
Allen zijn het erover eens dat patenten een negatieve invloed zullen hebben op de economie, en de vernieuwing en de creativiteit zullen afremmen.
Er werden slogans geroepen om het Europees parlement aan te moedigen. Daar werd immers het vorige voorstel fel omstreden geacht en er werden een heel pak amendementen ingediend om basisrechten van de programmeurs te beschermen. De commissie zou nu klaar staan met een aangepast voorstel, maar sommige parlementariers zijn behoorlijk verontwaardigd. Het tweede voorstel toont nog meer dan het eerste dat er zware lobbie-druk is uitgeoefend om een nieuwe vorm van "intellectueel eigendom" in te voeren op software.
Alhoewel het in het voordeel kan zijn van bepaalde grote bedrijven die nu al veel patenten geregistreerd hebben op "hardware", gaat het daarbij over een beperkte groep. Het gaat hier veel meer over economische belangen, (geldstromen veroorzaakt door patenten), dan over de rechten van de programmeur. Dat blijkt duidelijk uit de Amerikaanse situatie, waar veel patenten in schuiven liggen te wachten tot iemand iets maakt waarbij het patent "ingezet" kan worden om geld op te eisen. Deze logika leidt tot een juridische spiraal waarbij bedrijven massaal patenten beginnen nemen als "wisselgeld" in mogelijk komende tegen hen aangespannen zaken. Deze werkwijze is vanzelfsprekend alleen grotere bedrijven gegeven. Het Europees patentburo lijkt welwillend te staan tegen uitbreiding van patenten, maar speelt daarmee solo slim in een Europa dat jaren geleden al zeer duidelijk formuleerde dat patenten op uitgesloten zijn als het gaat over software.

Ontsmette computers in Europees Parlement
De Brusselse Linux User Group organiseerde een onsmettingscampagne in het Eurpees parlement. In "room 1G2" werden een aantal computers ontdaan van "proprietary software". MEP's kregen de uitdaging om er een volledig vrij softwaresysteem op te installeren. En hoewel er een hoge concentratie van Nerds in de zaal zat bleken die niet nodig om bv een Mandrake distributie door een "leek" te laten installeren. Verder zagen we in de hele zaal tijdens de congressen over vrijwaring van software patenten overal laptops met BSD, Linux-KDE/Gnome, en andere min of meer unix-achtige en vrije systemen en softwarecombinaties. OpenOffice en Mozilla waren vaste componenten, maar heel wat aanwezigen gebruikten hun grafische computeromgeving om efficient met een aantal naast elkaar geschikte "command prompt" vensters te werken. Computerpunks in maatpak en zakenmensen in betogersoutfit vervolledigden aan beide kanten het uiteenlopend spectrum van aanwezigen in een normaal door politiekers gedomineerde omgeving.
DVD jon in Brussel
Een bijnaam die in programmeursmilieus zeker een licht doet opgaan is geen garantie voor een PR-personaliteit. Johansen deed straffe zaken, kwam op voor zijn principes, maar blijft daarbij bescheiden en onopvallend optreden als hij publiek naar buiten komt.
Op jonge leeftijd werkte hij samen met enkele internetkameraden om de aangekochte DVD's te kunnen bekijken op het door hun gebruikte Linux systeem. De media-industrie had echter door de DVD-informatie te versleutelen belet dat het gebruik van de DVD's op alle systemen gegarandeerd was. Onder het voorwendsel van kopieerbeveiliging verschafte het vooral ook kontrole over de door hen opgedeelde wereldmarkt. Johansen stond echter op zijn recht, en lukte er uiteindelijk in om een stukje programma te ontwikkelen, DeCSS, waarmee de versleuteling kon opgelost worden. Terwijl dat toeliet dat Linux-gebruikers eindelijk DVD-spelers konden ontwikkelen, raakte de (vooral Amerikaanse) media industrie in een furie omdat ze vreesde dat daardoor kopieren makkelijk zou worden, en kreeg het gedaan dat Johansen in zijn thuisland Denemarken werd opgepakt op beschuldiging van medeplichtigheid aan piraterij. Hij werd voor de rechter gebracht en moest zich tegen de aanval van de amerikaanse media-industrie verweren met een pro-deo advokaat. De zaak wekte echter zoveel verontwaardiging dat hij steun kreeg van andere groepen die de "digitale burgerrechten" proberen te verdedigen. Omdat de rechter nergens een bewijs zag dat Johansen illegale kopies maakte, vond hij het duidelijk: de koper van de DVD heeft het recht de DVD te bekijken, en hij hoeft zich daar niet van te laten weerhouden door een of andere technische belemmering.
Johansen, die ondertussen in Frankrijk woont, lijkt er allemaal kalm bij te blijven. Zijn idealen heeft hij er alleszins niet door verraden. Onlangs richtte hij zijn aandacht op de i-pod, een digitale draagbare muziekspeler van Apple. Ook daar wist hij de ingebouwde belemmeringen te omzeilen, waarmee hij weer het nieuws haalde.
Hij werd dan ook als een van de "sterren" van het pannel aangekondigd in de discussie over de rechten van de gebruikers (ook wel eens 'consumenten' genoemd) in de wereld van digitaal opgeslagen muziek in media.

Alan Cox geeft aktievoerders overschot van gelijk
Of software patenten in het contactgebied tussen hardware en software een probleem vormt, bv bij het schrijven van device drivers?
"Och nee, dan moet je even zoeken, je schrijft misschien wat minder efficiente code in het begin, ... " De programmeur-met-de-pet zal waarschijnlijk even slikken bij zo'n uitlating. Maar dit zijn dan ook woorden van een grootmeester, zonder pet.
Alan Cox kwam even over naar Brussel om deel te nemen aan het patenten-debat. Als belangrijk Linux-kernel programmeur (hij wordt steevast omschreven als 2e man na Linus Torvalds), heeft hij dan ook een stem die gehoord wordt. (letterlijk trouwens)
Hij ziet patenten wel hun nut hebben in andere sektoren, waar grote investeringen in onderzoek leiden tot een fisiek produkt.
Maar softwareontwikkeling zit anders in elkaar; het is een snelle wereld met lage investering. Een computer en een internetverbinding zijn genoeg om te ontwikkelen. Voor hem zijn softwarepatenten zoals in de VS een grote belemmering voor programmeurs. Zij hebben er niets aan, het brengt de sektor zelfs ernstig in gevaar. Financieel sterke bedrijven bouwen brede patentenportefeilles op en maken de creatieve programmeerwereld kapot. Programmeren wordt een risiko, en het verdringen van programmeerwerk naar buitenlandse bedrijven of filialen wordt er aantrekkelijker door gemaakt ("outsourcing"). Ook schimmige bedrijfjes als onderaannemer inzetten voor softwareprojekten wordt erdoor gestimuleerd, het maakt het gemakkelijker om "systeem paraplu" te spelen als er een klacht voor patentovertreding uit de lucht valt. Dat is echt het juiste woord want als het patentoerwoud voor juristen doorzichtig is, dan in ieder geval niet voor de rechtstreeks geviseerden; de programmeurs.
Terwijl hij tussendoor misschien via een handpalm-grote agenda-gsm en een SSH inlogt op een van zijn computers blijft Alan Cox met grote gedrevenheid zijn mening geven aan ieder die hem om commentaar vraagt. De "sterren" van de vrije softwarewereld zijn staan met hun voeten op de grond.







.


.
.