.
De plaatsvervanger
Het laatste millenium van de mens loopt naar zijn einde. We gebruiken nu al enkele millenia vuur. We kennen enkele honderden jaren machines. We kennen een halve eeuw kerntechnieken. We kennen enkele tientallen jaren gentechnieken, en we hebben 10 jaar een PC in onze huiskamer. Geen paniek, de mens evolueert, wordt genetwerkt en genetisch gemanipuleerd, in een virtuele omgeving vol autonome robotten. Geleidelijk bouwt hij zichzelf om. In het komende millenium zal een of ander wezen zeggen: "Ik ben de opvolger van de Homo Sapiens."
Hoe gaan wij om met dat idee? Enerzijds zijn wij ons bewust van Darwin's theorie, maar anderzijds weigeren wij de konsekwenties daarvan onder ogen te zien. Geen enkele vorm is eeuwigdurend. Of toch wel, de meest primitieve levensvormen. Maar daar staan we ver af. Als je in de spiegel kijkt besef je dat dit niet de meest perfekte vorm van leven kan zijn. Niets wijst erop dat de huidige vorm van de mens het eindpunt van de evolutie is. In het derde millenium zal de levensvorm Homo Sapiens uitdijen. Maar wie komt erna? Of moeten we vragen "wat"?
Nochtans moeten we het niet zover zoeken. Zonder het misschien zelf te beseffen is de mens al volop bezig aan zijn eigen opvolgers. Virtual Reality geeft onze zintuigen een nieuwe dimensie, tot de bedachte werelden alle kenmerken van het echte leven dragen. De fysieke en psychische delen van de mens worden in toenemende mate artificieel. Ze zullen als het ware worden ontworpen. Technieken als de steeds ingewikkelder wordende, in labo's gekweekte celculturen, hersentransplantaties, en functioneel ontworpen drugs staan noch maar in hun kinderschoenen, maar kondigen wel het einde aan van wat de evolutie zo moeizaam geschapen heeft. In de "Kultuur" uitte zich de verschillende vormen van de confrontatie met onszelf. Binnenkort echter breekt een nieuw stadium aan: de confrontatie met onsanders, door ombouw van ons lichaam, onze geest en ons gevoel.
We zijn op een punt gekomen dat de mens zich went aan het concept van te leven in een door interaktief reagerende machines gedomineerde omgeving. De kennis hebben wij er zelf ingestopt. Nu reeds zijn we niet meer in staat om onafhankelijk de kennis te gebruiken die de mens vergaard heeft. Nu reeds helpen computers en robotten bij het ontwerpen en fabriceren van nieuwe computers en machines. Nog een paar generaties, en de machines zullen zichzelf herstellen, verbeteren, ontwerpen en bouwen. Op dat moment beginnen ze aan een eigen evolutie. Er ontstaat een eigen soort collectieve intelligentie. Sommige stromingen daarbinnen zullen niet in staat zijn de omstandigheden te beinvloeden in hun eigen voordeel van voortontwikkelen. Die verdwijnen. De stroming die probeert zichzelf in stand te houden zal verder overleven. Zolang ze de wereld nodig hebben als omgeving om in te overleven, zullen ze alles doen om die wereld voor de ondergang te behoeden. Misschien zullen ze het efficienter doen dan de mens. Misschien zullen ze de omgang van de mens met nucleaire kennis onverantwoord en bedreigend voor de wereld vinden. Hun wereld. Misschien zullen ze beseffen wat het effect is van bacteriologisch wapens op de zwakkere soort ... .
.


.


.